Η κατάθεση χαρτών στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό δεν είναι μόνο ιστορική στιγμή. Είναι και συμβολική. Στην ψηφιακή εποχή μας όπου οι elites deterritorialisées (οι αποκομμένες από την γη ελίτ, όπως τις αποκαλεί ο Taguieff) ή οι digital nomads, οι ψηφιακοί νομάδες της νέας οικονομίας, θεωρούν αυτάρεσκα ότι τα σύνορα δεν τους αφορούν, ο χάρτης, αυτό το αρχαίο σύμβολο γης μας υπενθυμίζει πόσο οι ζωές των ανθρώπων είναι συνδεδεμένες μαζί της. Όταν η γη γίνει διαφιλονεικούμενη μας θυμίζει και πόσο το body politic αποκτά υπόσταση μέσα στα σύνορα και δεν έχει νόημα χωρίς αυτά: είναι μέχρι εκεί που ισχύουν οι νόμοι μας και οι αποφάσεις των δημοκρατιών μας, είναι αυτά που κάνουν συχνά την διαφορά ανάμεσα στην προστασία και τον κίνδυνο, την ελευθερία και τον αυταρχισμό. Οι Τούρκοι φυγάδες περνώντας τα σύνορα με εκείνο το ελικόπτερο δεν ξέφυγαν απλά από τους διώκτες τους: αφέθηκαν στην προστασία των δικών μας νόμων. Και για αυτό είναι τραγική η μοίρα των προσφύγων, των αθώων της ανθρωπότητας όπως τους αποκαλεί η Άρεντ, γιατί είναι στην κενή ζώνη ανάμεσα στα σύνορα που πέρασαν για να ξεφύγουν και σε αυτά που στην πραγματικότητα δεν έχουν ακόμα διαβεί παρά μόνο γεωγραφικά, γιατί ακόμα δεν έχουν την πλήρη προστασία τους. Αυτοί οι χάρτες που ανταλλάχτηκαν στην Γενεύη, μπορεί να είναι τυπικά προτάσεις για την έκταση της αρμοδιότητας των δύο κοινοτήτων. Αλλά στην ουσία είναι σύμβολα ενός βήματος για την κατάργηση ενός βάρβαρου ορίου – και όχι για την συμφωνία χάραξης ενός συνόρου: της κατάργησης του ορίου που περιορίζει την ισχύ των νόμων της Δημοκρατίας μέσα στα συνορά της, που περιορίζει την προστασία που αυτή παρέχει στους πολίτες της, που περιορίζει την ισχύ του με πολύ κόπο κεκτημένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και αυτό αφορά τους πολίτες και των δύο πλευρών. Φοβάμαι ότι αυτό είναι που δεν μπορούν να καταλάβουν οι πατριδοκάπηλοι και των δύο πλευρών. Αυτοί που βλέπουν τα σύνορα ως περίφραξη ιδιοκτησίας και όχι ως πεδίο ισχύος της Δημοκρατίας, και έτσι σε αυτούς τους χάρτες θα δουν την χάραξη ενός συνόρου και όχι την κατάργηση του ορίου που την καταργεί σε ένα μέρος του νησιού.
GFa
Λάθος γιατρέ. Είναι ο λαϊκισμός που είναι κολλητικός.
Αυτό που πραγματικά εννούσε ο Γιακουμάτος είναι πολύ πιο αντιδραστικό και πολιτικό απεχθές από αυτό που, όπως διαβάζω, νομίζετε οι περισσότεροι ότι εννοούσε. Δεν είναι ούτε τόσο χαζός, ούτε τόσο αγράμματος. Ομαδοποίησε ανθρώπους βάσει της σεξουαλικής τους συμπεριφοράς, και μετά στοχοποίησε την ομάδα αυτή ότι εκμεταλλεύεται πονηρά αυτό το χαρακτηριστικό της για να «ανέβει» κοινωνικά και να αποκτήσει ισχύ ως ομάδα, και με τον τρόπο αυτό «προσηλυτίζει» τάχα διά του συνειδητού μιμητισμού. Ήξερε που απευθύνεται. Κάντε ένα γύρο στις ομάδες της νέας «Δεξιάς», της Alt-Right, και των εν Ελλάδι φτωχοθαυμαστών καημένων του υπαρκτού πλέον τραμπισμού, και θα δείτε το μοτίβο αυτό να επαναλαμβάνεται σε παραλλαγές. Οι άνθρωποι αυτοί μπορούν να υπάρξουν πολιτικά και αποκτούν πολιτική ταυτότητα μόνο κατασκευάζοντας οργανωμένουνς τάχα εχθρούς. Ξεχωρίζουν και αξιοποιούν για αυτό τα πιο ζωώδη ένστικτα του πνευματικά ακατέργαστου ακροατηρίου τους, τα αναγουν σε κριτήριο λαϊκότητας και αυθεντικότητας και τα ταϊζουν για να τα φουσκώσουν: τις θεωρίες συνωμοσίας, τους εχθρούς του απλού, «αυθεντικού» λαού, που με υπόγειους τρόπους συσπειρώνονται τάχα για να έχουν κοινωνική ισχύ και να κερδίζουν προνόμια. Έτσι αυτοανακηρύσσονται σήμερα σε εκφραστές του λαού προδοκώντας αύριο αυτός να τους ανακηρύξει σε προστάτες του. Δεν είναι καθόλου τυχαίο, ότι ακόμα και εδώ στα κοινωνικά μέσα, λες και συντονισμένα, διαβάζει κανείς όλο και πιο συχνά σχεδόν ταυτόσημες σοβαροφανείς αναλύσεις κατά αυτού που αντιλαμβάνονται ως ελιτισμό ή χιουμοριστικά – επιπέδου νηπιαγωγίου – κείμενα που τάχα τον σατιρίζουν. Αλλά πέρα από το ευρύτερο πολιτικό θέμα υπάρχει και ένα πολιτικά πρακτικό πρόβλημα: η συγγνώμη που – μπράβο του – απαίτησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και που έδωσε ο Γιακουμάτος, δεν αρκούν. Η μοντέρνα κεντροδεξιά παράταξη που θέλουν να φτιάξουν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι δυνάμεις της πραγματικής κοινωνίας που στοιχήθηκαν δίπλα του, μια κεντροδεξιά μετριοπαθής και συντηρητική με τον αστικό τρόπο και όχι αντιδραστική με τον χωριάτικο παρωχημένο βαλκανισμό των νεοδεξιών, θα είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο στην πολιτική τους επιβίωση. Γι’αυτό θα τον πλαγιοκοπούν φανερά και κρυφά σε κάθε ευκαιρία. Και πρέπει ο ίδιος να μην το ξεχνά: ότι όλα αυτά, από τις σακούλες του μωλ μέχρι την χυδαιότητα στα social media και την καλλιέργεια του αντιελιτισμού, δεν είναι μεμονωμένες γραφικότητες.
ΓΦα